વિશ્વ યોગ દિવસ 2022, જાણો આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસની ઉજવણીનો રસપ્રદ ઈતિહાસ, ક્યારથી ઉજવાય છે આ દિવસ

ભારતની પહેલ પર સમગ્ર વિશ્વમાં યોગ દિવસની ઉજવણીનો પ્રારંભ કરવામાં આવ્યો હતો. જેના પગલે પ્રથમ વિશ્વ યોગ દિવસની ઉજવણી ભારતમાં અનોખી રીતે કરવામાં આવી હતી. જેમાં 21 જૂન, 2015ના રોજ પીએમમોદીના નેતૃત્વમાં 35 હજારથી વધુ લોકો અને 84 દેશોના પ્રતિનિધિઓએ દિલ્હીના રાજપથ પર યોગના 21 આસન કર્યા હતા. આ મેગા યોગ ઈવેન્ટને ” ધ ગિનીસ બુક ઓફ રેકોર્ડ્સ” માં સ્થાન આપવામાં આવ્યું હતું. જેમાં 84 દેશોના 35,985 લોકોએ આ આયોજનમાં એક સાથે ભાગ લેવાનો રેકોર્ડ બનાવ્યો હતો.

યોગ શું છે? (What is Yoga?)

યોગ એક એવી પ્રક્રિયા છે જેમાં માણસ પોતાના મન, શરીર અને આત્માને એકસાથે લાવવાનો પ્રયાસ કરે છે.  યોગ એ સંસ્કૃત શબ્દ છે જેનો અર્થ થાય છે મળવું અથવા એક થવું.  યોગની ઉત્પત્તિ ભારતીય સંસ્કૃતિમાંથી થઈ છે.  લગભગ 5000 વર્ષ પહેલાથી લોકો યોગાભ્યાસ કરતા આવ્યા છે.  યોગમાં મુખ્યત્વે શારીરિક તંદુરસ્તી હોતી નથી;

યોગમાં, લોકો માનસિક ધ્યાન અને શ્વાસ લેવાની પદ્ધતિઓ દ્વારા તેમના શરીર અને મનને નિયંત્રિત કરવાનો પ્રયાસ કરે છે.  જો પુરૂષો યોગ શીખવે છે, તો તેઓ યોગી કહેવાય છે, અને જો સ્ત્રીઓ શીખવે છે, તો તેઓ યોગિની કહેવાય છે.  યોગ સૂત્ર એ 2000 વર્ષ જૂનું પુસ્તક છે.  આ એકમાત્ર પુસ્તક છે જેમાં યોગના લેખિત પુરાવા મળ્યા છે.  આ પુસ્તક યોગ વિશેનું સૌથી જૂનું પુસ્તક છે.  આ પુસ્તકમાં યોગિક ફિલસૂફીનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે.  કેવી રીતે કોઈ વ્યક્તિ તેમના મન, તેમની લાગણીઓને નિયંત્રિત કરી શકે છે અને આધ્યાત્મિકતામાં ભળી શકે છે તે વિશે ઘણી બધી પદ્ધતિઓ જણાવવામાં આવી છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસ 2022

યોગને છ શાખાઓમાં વિભાજિત કરવામાં આવે છે, જેમ કે હઠ યોગ, રાજયોગ, કર્મ યોગ, ભક્તિ યોગ, જ્ઞાન યોગ, તંત્ર યોગ.  સહસ્રામ ચક્ર, આજ્ઞા ચક્ર, વિશુદ્ધ ચક્ર, અનાહત ચક્ર, મણિપુરા ચક્ર, સ્વધિષ્ઠાન ચક્ર, મૂલાધાર ચક્ર નામની યોગ શૈલીના સાત ચક્રો પણ છે.

યોગના કુલ 13 પ્રકાર છે: કુંડલિની યોગ, વિન્યાસ યોગ, હઠ યોગ, અષ્ટાંગ યોગ, યિન યોગ, આયંગર યોગ, બિક્રમ યોગ, પાવર યોગ, શિવાનંદ યોગ, પુનઃસ્થાપન યોગ, પ્રિનેટલ યોગ, એરિયલ યોગ, એક્રો યોગ.

યોગ દિવસની શરૂઆત કોણે કરી હતી? (Who started international yoga day)

તેની શરૂઆત સૌપ્રથમ આપણા વર્તમાન વડાપ્રધાન શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ કરી હતી.  તેમણે 21 જૂન 2015ના રોજ પ્રથમ વખત યોગ દિવસની ઉજવણી કરી, અને તે આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસમાં ફેરવાઈ ગયો.  ત્યારથી, ભારતમાં આયુર્વેદ, યોગ, નેચરોપેથી, યુનાની, સિદ્ધ, સોવા-રિગ્પા અને હોમિયોપેથી (આયુષ) મંત્રાલય દ્વારા દર વર્ષે યોગ દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.  કેલેન્ડર મુજબ, આ તારીખ ઉત્તર ગોળાર્ધમાં વર્ષનો સૌથી લાંબો દિવસ છે અને દક્ષિણ ગોળાર્ધમાં સૌથી ટૂંકો દિવસ છે.  ઉપરાંત, યોગના પરિપ્રેક્ષ્યમાં, આ ઉનાળાની અયનકાળ દક્ષિણાયનમાં સંક્રમણને ચિહ્નિત કરે છે.  દક્ષિણાયન એ ઉનાળો અને શિયાળાની અયનકાળની વચ્ચે સૂર્યનો આકાશી ગોળામાં દક્ષિણ તરફ જવાનો છ મહિનાનો કાર્યકાળ છે.

આજના સમયમાં, આ વિશ્વના વિવિધ ભાગોમાં વિવિધ સ્વરૂપોમાં પ્રેક્ટિસ કરવામાં આવે છે અને વધુને વધુ લોકપ્રિય થઈ રહ્યું છે.  આંતરરાષ્ટ્રીય યોગ દિવસની ઉજવણીનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય યોગના અનેક ફાયદાઓ વિશે જાગૃતિ લાવવાનો છે.  જો કે, યોગ એ માત્ર શારીરિક પ્રવૃત્તિ કરતાં ઘણું વધારે છે.  પ્રસિદ્ધ યોગાભ્યાસીઓમાંના એક, સ્વર્ગસ્થ બી.કે.એસ. આયંગરના જણાવ્યા મુજબ, યોગ એ રોજિંદા જીવનમાં સંતુલિત વલણ કેળવવા અને જાળવવાનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ છે જ્યારે કરવામાં આવી રહેલી દરેક ક્રિયામાં શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કૌશલ્ય આપે છે.